A co tak naprawdę oznacza zbyt wysoka? Trzeba to odnieść do czegoś, ponieważ same liczby bez kontekstu nic nam nie mówią. Wystarczy porównać sobie poziom wynagrodzeń w różnych krajach, aby zaobserwować ogromne różnice. W niektórych państwach afrykańskich dzienna wypłata o równowartości 5 dolarów byłaby luksusem, a dla Europejczyka? Dlatego nie trzymałabym się w tym przypadku konkretnych sum, a raczej tego, co można za nie uzyskać.

W 2022 roku wynagrodzenie minimalne za pełny etat w Polsce wynosi 3010zl brutto, czyli 2363 na rękę. Da się za to przeżyć, ale w określonych warunkach. Niemal niemożliwy staje się wynajem mieszkania (zwłaszcza w większym mieście), kupno samochodu, wykupienie zagranicznej wycieczki, a z zakupów tylko tańszy asortyment. Pracownik z taką pensją nie otrzyma kredytu hipotecznego i będzie miał problem ze zgromadzeniem oszczędności na czarną godzinę. Sprawa komplikuje się jeszcze bardziej, jeśli na utrzymaniu jest niepracujący partner lub inna osoba. Trzyosobowa rodzina z takim dochodem praktycznie kwalifikuje się już do pomocy społecznej.

Dla porównania płaca minimalna w 2015 roku wynosiła 1750zł brutto, czyli 1286zl netto. Teoretycznie widać poprawę, ale ceny również nie stoją w miejscu – zwłaszcza mieszkań. Tak naprawdę sytuacja człowieka zarabiającego najniższe wynagrodzenie uległa niewielkiemu polepszeniu, ale w poprzednich latach inflacja była naprawdę niska, więc wzrost pensji był bardziej odczuwalny. Przy aktualnym poziomie inflacji byt takich osób szybko ulegnie pogorszeniu.

Jeszcze rzućmy okiem na to, jaka jest wysokość płacy minimalnej w niektórych europejskich krajach. Od lat na pierwszym miejscu mamy Luksemburg - 2257 euro, po nim: Irlandia - 1775, Holandia - 1725, Belgia - 1658 euro, Niemcy - 1621 euro i Francja - 1603 euro. Polska to nieco ponad 600 euro. Trudno się więc dziwić, że tylu Polaków wybiera pracę zagranicą.

Dzięki niższym pensjom jesteśmy dobrym wyborem inwestycyjnym dla firm z Zachodu. Gdyby rząd postanowił nagle podnieść ją przykładowo do 5000 zł, to ludzie przyklasnęliby takiemu pomysłowi, ale dla pracodawców byłoby to bardzo trudne do udźwignięcia. W końcu obciążenia związane ze składkami na ZUS itp. pochłaniają praktycznie 1/3 wynagrodzenia, a pracownika interesuje tylko to, ile otrzyma na rękę. Taka decyzja rządu skutkowałaby natychmiastowym wzrostem cen towarów i usług, co jeszcze bardziej zwiększyłoby inflację. Z tego powodu taki pomysł nie przejdzie.

Na pewno wynagrodzenia powinny rosnąć, szczególnie w tzw. dobrych czasach. Tylko tak można sprawić, by społeczeństwo stało się zamożne. Ale moim zdaniem lepszy jest oddolny wzrost pensji, tak jak stało się w przypadku branży budowlanej. Dawniej pracownik na budowie zarabiał grosze mimo ciężkiej pracy. Odkąd wielu z nich wyjechało i firmom zabrakło rąk do pracy, płace skoczyły w górę. I nie trzeba było do tego pomocy rządu.

Is there a fair minimum wage, and at the same time optimal for the economy? Can too high be a problem for the economy?