Stikstofcyclus in het aquarium, of hoe een nieuw reservoir te stabiliseren?

In de online groepen voor aquariumliefhebbers zie ik vaak dezelfde vragen terugkomen. Steeds weer komen dezelfde basisvragen naar voren. Daarom heb ik besloten om in plaats van iedereen afzonderlijk te beantwoorden en steeds hetzelfde opnieuw uit te leggen, beter een reeks teksten te schrijven over de basisprincipes van de aquariumhobby. Vandaag zal het gaan over het rijpen van een aquarium. Wat is rijpen? Het is een proces waarbij goede bacteriën ons aquarium koloniseren. Ze moeten zich goed vestigen en vermeerderen om in staat te zijn stikstofverbindingen af te breken. We willen er liever niet aan denken, maar vissen zwemmen en leven in water waar ze hun behoefte in doen. Om te voorkomen dat ze vergiftigd raken, zijn planten nodig die stikstofverbindingen absorberen, en goede bacteriën die ze afbreken. Ammoniak wordt omgezet in nitrieten, en deze vervolgens in minder giftige nitraten. Deze laatste spoelen we weg bij het vervangen van water. Er zijn twee uiterst verschillende benaderingen als het gaat om het rijpen van een aquarium: 1. Veel aquariumliefhebbers doorlopen geen enkel proces. Ze vullen simpelweg het aquarium met water en gooien er wat vissen in. Sommigen voegen genadig een preparaat met bacteriën toe. Helaas werkt dit niet, omdat zelfs als er al wat bacteriën in het aquarium zitten uit het flesje, het er veel te weinig zijn om efficiënt te werken. Het filter en de bodem worden nog niet bewoond door talrijke bacteriestammen. Dit betekent dat vissen afvalstoffen produceren, maar er niemand is om dit te verwerken. De "waterzuiveringsinstallatie" in het reservoir werkt niet. Dit kan leiden tot vergiftiging van de vissen of tot een algeninvasie. En met een beetje "geluk" beide. 2. In tegenstelling tot de eerste groep zijn andere aquariumliefhebbers geduldig. Ze richten het aquarium in en wachten. Twee, drie, soms vier weken. Laat het maar rustig rijpen! Maar... dit werkt ook niet. Bacteriën zijn levende organismen. Ze moeten dus gevoed worden. Als er geen vissen in het aquarium zijn, hongeren de bacteriën uit en sterven uiteindelijk af. Na een maand vasten hoef je niet te rekenen op levende bacterieculturen in het reservoir. Dus laten we de vissen binnen, en daar werkt de zuiveringsinstallatie weer niet... Wat te doen? Voed de bacteriën! Je kunt ze voeden met ammoniak die je in de winkel kunt kopen. Maar het is niet gemakkelijk om de juiste dosering vast te stellen. Een gemakkelijkere manier is om geleidelijk aan bewoners aan het aquarium toe te voegen. Eerst een slak, dan garnalen, dan twee guppy's, dan nog eens twee... Op die manier blijft dit hele proces werken. De slak produceert afval, voedt de bacteriën, de gevoede bacteriën vermenigvuldigen zich en kunnen meer bewoners verwelkomen. Het is ook de moeite waard om tijdens deze periode de niveaus van stikstofverbindingen te controleren met aquariumtests. Als de parameters te hoog zijn, volstaat het om een gedeeltelijke waterverversing uit te voeren.